blog - Wat doet ons immuunsysteem en hoe kan je het versterken?

Momenteel wordt er veel gesproken over "het versterken van je immuunsysteem". Maar hoe doe je dat, en vooral: wat is het takenpakket van onze persoonlijke lijfwacht tegen ziekten? We presenteren je tien verbazingwekkende feiten over de fascinerende wereld van vreemde indringers, witte ridder bloedcellen en microscopisch oorlogen. Zet je schrap, want wat komt, geef je zeker kriebels in de buik.

1/ De menselijke darmen bevatten ongeveer 80% van het immuunsysteem

Ons immuunsysteem bevindt zich voornamelijk in en rond onze darmen in het zogenaamde ‘darmgeassocieerd lymfoïd weefsel’, beter bekend als GALT (gut-associated lymphoid tissue). Op het eerste gezicht klinkt dit misschien vreemd, maar als je bedenkt hoeveel voedsel je spijsvertering passeert - en dat voedsel brengt allerlei microben, allergenen en gifstoffen met zich mee - is het feitelijk wel logisch dat je immuunsysteem geconcentreerd is in je darmen.

Het immuunsysteem in je darmen werkt hard om die kwaadaardige stoffen en organismen te identificeren en tegen te houden. Op die manier kunnen de goede voedingsstoffen opgenomen worden en kunnen goede bacteriën zich in je darmen vestigen. Ook kombucha draagt zorg voor je darmen, zelfs voor mensen die last hebben van een prikkelbare darm.

2/ Bacteriën in ons lichaam wegen evenveel als onze 3kg zware hersenen.

Hoewel het misschien niet prettig is om over na te denken, leven biljoenen microben op en in ons lichaam. Er zijn eigenlijk meer bacteriecellen in ons lichaam dan dat we menselijke cellen hebben. Gelukkig zijn de meeste goed en hebben we ze nodig om een goede gezondheid te behouden. Goede bacteriën in onze darmen voorzien ons van de voedingsstoffen die we nodig hebben, en zorgen tevens voor een afweer tegen slechte bacteriën, infectie en ziekte. Daarom is het belangrijk om de balans van uw darmbacteriën te ondersteunen door deze aan te vullen met goede bacteriën. Je immuunsysteem versterken doe je met voedzaam, puur en levend voedsel. Laat voedsel uw medicijn zijn, zoals een groot man ooit zei.

3/ Slechts 1% van ons bloed bestaat uit witte bloedcellen

De krachtigste wapens in het arsenaal van je immuunsysteem zijn witte bloedcellen. Ze zijn constant aan het werk om je te beschermen tegen ziekten en infecties. Witte bloedcellen vormen slechts 1 procent van de cellen in de 5 liter bloed in het lichaam van een volwassene. Maar maak je geen zorgen, er zijn meer dan genoeg witte bloedcellen om de klus te klaren. In elke microliter bloed heb je tussen de 5.000 en 10.000 witte bloedcellen, die allemaal klaar staan om de slechte bacteriën de kop in te drukken!  

4/ Koorts is een goede zaak

Koorts betekent dat je immuunsysteem werkt. Wanneer je immuunsysteem een virale of bacteriële infectie tegenkomt die een sterke immuunrespons vereist, kan het nodig zijn om de lichaamstemperatuur te verhogen om het organisme te bestrijden. Deze hebben het immers moeilijk om te overleven bij hogere temperaturen. Onze eerste reactie op koorts is vaak het nemen van koortsverlagende medicatie. Dit helpt echter niet echt bij het bestrijden van de ziekte. Indien mogelijk, accepteer dan gewoon de koorts en help je immuunsysteem te werken zoals het is ontworpen. Denk hieraan de volgende keer dat je koorts hebt, en apprecieer de extra warmte. 

5/ 80% van de mensen met auto-immuunziekten zijn vrouwen

Een auto-immuunziekte is een aandoening waarbij de natuurlijke afweer van het lichaam hyperactief wordt en normale weefsels aanvalt alsof het vreemde lichamen zijn. Voorbeelden van auto-immuunziekten zijn onder meer reumatoïde artritis, coeliakie en psoriasis. Maar de aandoeningen treffen mannen en vrouwen niet in gelijke mate. Ongeveer 5 tot 8 procent van de bevolking heeft een auto-immuunziekte - ongeveer 78 procent van deze mensen zijn vrouwen. Deze hogere prevalentie is deels toe te schrijven aan het X-chromosoom, dat veel genen heeft die gerelateerd zijn aan het immuunsysteem. Het is voordelig voor vrouwen om twee X-chromosomen te hebben, omdat vrouwen minder vatbaar zijn voor infectieziekten dan mannen, maar de prijs is een grotere neiging om auto-immuniteit te ontwikkelen.

6/ 7 uur slaap is een minimum

Uit onderzoek blijkt dat een gebrek aan slaap resulteert in een verminderd aantal witte bloedcellen. Zelfs één enkele nacht slecht slapen kan het immuunsysteem aantasten door het aantal natuurlijke killercellen te verminderen.

De meeste volwassenen hebben minimaal 7 tot 9 uur kwaliteitsvolle slaap per nacht nodig. Bij kinderen is dit aantal nog hoger. De langste geregistreerde tijd zonder slaap is ongeveer 264 uur, of iets meer dan 11 opeenvolgende dagen. Na slechts drie of vier nachten zonder slaap kan je al gaan hallucineren.

Het aantal uren dat je in bed doorbrengt, is echter niet hetzelfde als de tijd dat je slaapt. De meeste mensen vallen niet meteen in slaap en sommigen worden 's nachts vaak wakker.

De volgende keer dat je de nieuwste Netflix reeks wil binge watchen, onthoud dan dat je witte bloedcellen ‘s ochtends ook moe zullen zijn…

7/ Een zuurpruim zijn is slecht voor je

Stress kan je cortisolniveau verhogen. Cortisol is een belangrijk hormoon, maar teveel ervan kan leiden tot een aantal gezondheidsproblemen, waaronder een verminderde immuniteit.

Een van de beste manieren om van stress af te komen, is door te lachen. Bij het lachen komen chemische stimulerende middelen zoals dopamine vrij. Ze stimuleren het immuunsysteem en drijven de witte bloedcellen aan om infecties te bestrijden. Dopamine zorgt er ook voor dat je je vrolijk en gelukkig voelt. Hoe gelukkiger of positiever je bent, hoe groter de kans dat je goed gaat eten, meer gaat sporten en beter slaapt. Dit alles gaat zeker je immuunsysteem versterken. Een lach per dag is goed voor je, zelfs al was het een flauw mopje!

8/ Witte bloedcellen houden van een workout 

Om immunologisch fit te zijn, moet je fysiek fit zijn. Witte bloedcellen kunnen lui worden. Oefening mobiliseert ze door de bloeddoorstroming te vergroten. Op die manier kunnen ze hun bewakingswerk beter doen. Experts raden minimaal 2 uur en 30 minuten sport per week aan.

Meer dan 70 procent van de intensieve zorg-patiënten die vanwege corona in het ziekenhuis worden opgenomen, kampt met overgewicht (BMI hoger dan 25). Overgewicht bemoeilijkt het ademen, veroorzaakt abnormale suikerwaarden en een hogere bloeddruk.

Waar wacht je nog op, spring op die fiets en koers naar de groentewinkel.

9 / Verdubbel vitamine D

Vitamine D houdt het immuunsysteem gezond door de witte bloedcellen te reguleren. Als er te veel stimulatie is, kunnen auto-immuunziekten optreden. Als er niet genoeg activiteit van het immuunsysteem is, kunnen er regelmatig infecties optreden. Het lijkt erop dat vitamine D helpt om het immuunsysteem in balans te houden, net als een gymnast die op een evenwichtsbalk loopt.

Je lichaam maakt het van cholesterol wanneer je huid wordt blootgesteld aan zonlicht. Vitamine D-tekort komt veel voor. Geschat wordt dat wereldwijd ongeveer 1 miljard mensen een laag vitamine-gehalte in hun bloed hebben. Nog een goede reden om meer tijd in je achtertuin en minder tijd achter een scherm door te brengen. Ook je vitamine C boosten hoeft niet moeilijk te zijn: ontdek hier hoe de ingrediënten van onze kombucha's je daarbij helpen.

10 / Te gezond eten kan ongezond zijn

Door je lichaam bepaalde voedingsmiddelen te geven, kan je immuunsysteem gesterkt worden. Je vindt tal van immuniteit verhogende superfoods lijsten online. Chocolade, knoflook, walnoot, broccoli, citrus, gember, kombucha ... noem maar op. Maar voor sommige mensen is gezond eten zo'n obsessie dat het eigenlijk een aandoening wordt, namelijk orthorexia.

Orthorexia is een eetstoornis waarbij sprake is van een ongezonde obsessie met gezond eten. In tegenstelling tot andere eetstoornissen, draait orthorexia vooral om voedselkwaliteit, niet om kwantiteit. Mensen met orthorexia zijn extreem gefixeerd op de "zuiverheid" van hun voedsel, evenals een obsessie met de voordelen van gezond eten. Dit genereert op zijn beurt weer schadelijke stress.

Net als alles in het leven, is balans de sleutel. We houden van onze Yugen per dag, een ideale mix tussen vitamines, die je in ons vruchtensap terugvindt, en het vierkruidenextract met zijn helende kracht. Al moeten we toegeven: als het weekend nadert, durven we er wel een kombuchacocktail van te maken.